EXPERS FORTUNAE EST SA-
pientia.

FOrtunam antiqui coluêre ut Deam; dominamque rerum
vocarunt: cui attribuerunt ordinationem & dispensatio-
nem bonorum omnium, quae ad hanc vitam pertinent. Nos,
qui melius ex sacris literis instructi sumus, referimus omnia
ad Dei altissimi providentiam, cuius arbitrio etiam levissima
in hoc mundo geruntur. Fortunae nomen non admittimus.
Cùm autem antiqui illam volubilem, inconstantem, & levem
iudicarent, bona quae extrinseca sunt, illius potestati subiece-
runt. Quae cùm facilè pereant, effluant, & elabantur è possessorum
manibus, tamque dignis quàm indignis sine discrimie [=discrimine] conferan-
tur, vir prudens & cordatus iis utitur ad necessitatem: neque in iis
ullam suae felicitatis partem constituit, sicut stulti faciunt: Sed à
Deo optimo maximo sapientiam poscit, thesaurum omni au-
ro preciosiorem[1]; qui auferri neque eripi potest à possessore,
summis etiam in afflictionibus constituto. His divitiis & bo-
nis animi fultus, fortunam ridet & despicit. Sapientia enim
est rerum divinarum atque humanarum scientia: in qua con-
tinetur Dei & hominum communitas, & societas interipsos.
Hac praeceptrice in tranquillitate vivi potest, cupiditatum ar-
dore restincto. Est enim vera sanitas animi; quae
unumquemque docet, ut seipsum
agnoscat.

EXPERS FORTUNAE EST SAPIENTIA.[3]

Wisdom is independent of fortune

FOrtunae[4] dubia haud vehitur sapientia cymba;
Nec vanis fulta est indiga divitiis.
Sed cura vigili & studio sollerte[5] parata,
In varia rerum cognitione sedet.

Sapientia is not carried in the uncertain boat of Fortune nor in her need is she supported by vain riches. But equipped with watchful (i.e staying awake) attention and skilled effort, she resides in the diverse knowledge of things.